فن شناسی و آسیب شناسی ده تابلوی رنگ روغن منسوب به کمال الملک در موزه ی ملک

در سال های اخیر در سراسر جهان مطالعات فنی گسترده ای بر روی نقاشی رنگ روغن بسیاری از هنرمندان نامدار جهان انجام شده است. اغلب این مطالعات در دو باب فن شناسی و آسیب شناسی می باشد و علاوه بر آن که فنون به کاررفته توسط هنرمند را مورد بررسی قرار می دهد، به آسیب های ایجادشده در اثر مواد به کاررفته در ساختار، تأثیر عوامل محیطی و مرمت های صورت گرفته بر روی نقاشی های مورد مطالعه نیز می پردازد. در ایران به دلیل محدودیت های ایجادشده توسط موزه ها و مجموعه داران به این گونه از مطالعات بسیار کم پرداخته می شود.در این پروژه به فن شناسی و آسیب شناسی 10 تابلوی منسوب به کمال الملک در موزه ی ملک پرداخته شده است. آثار کمال الملک در سال های گذشته به دلیل حساسیت های ویژه ای که مسئولین موزه ها و مجموعه ها بر روی این آثار داشته اند آن طور که شایسته است مورد مطالعه قرار نگرفته و عدم توجه کافی باعث بروز آسیب هایی در طول زمان شده است. با توجه به آگاهی کسب شده از وضعیت این آثار، اولویت بندی آن ها در سه گروه «وضعیت قابل قبول»، « وضعیت غیر اضطرار، اما رسیدگی لازم» و «وضعیت اضطرار» و رسیدگی به آن ها بر اساس ضرورت ها، می تواند امکان موفقیت بیشتری را در پوشش قرار دادن تمام آثار به منظور حفظ و نگهداری هر چه بهتر مهیا کند. با توجه به وظیفه مرمت گر در قبال میراث فرهنگی و تاریخی و برای جلوگیری از تخریب و به فراموشی سپردن این آثار در گام اول در راستای شناخت دقیق، فنی و علمی ماهیت این آثار قدم برداشته تا با این معرفت و آگاهی بتوان هرچه بهتر و موثرتر در جهت حفظ و نگهداری این آثار ارزشمند از لحاظ ماهیت مادی و غیرمادی آن ها عمل نمود. این تحقیق کاربردی با مطالعات میدانی پیرامون مواد به کاررفته توسط هنرمند و مواد مورد استفاده در مرمت های قبلی این آثار، بررسی آسیب های ناشی از استفاده از این مواد، مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی، مطالعات آزمایشگاهی و آنالیزهای دستگاهی انجام شد. از نتایج این پژوهش دستیابی به فن شناسی تکیه گاه، لایه ی بستر و لایه رنگ و مواد مرمتی به کار رفته چون پارچه و چسب آسترگیری، پارچه و چسب نوارگیری، بتونه، رنگ الحاقی و پوشش سطحی به کار رفته بوده و همچنین معرفی آسیب های ناشی از به کار گیری مواد مذکور به منظور ارائه طرح بهینه حفاظت و مرمت آثار این هنرمند، با تاکید بر حذف مواد نامناسب افزوده شده در طی مرمت های اخیر دارد، می باشد.